पूजन विधि, ज्योतिष, स्तोत्र संग्रह, व्रत कथाएँ, मुहूर्त, पुजन सामाग्री आदि

बलराम स्तुति

बलराम स्तुति

पालने में विराजमान बलरामजी (शेषजी) का दर्शन करके सत्यवतीनन्दन ने उन्हें प्रणाम किया और उनकी स्तुति की-

बलरामजी अथवा शेषजी की स्तुति

बलरामजी की स्तुति

बलरामजी अथवा शेषजी की स्तुति

बलराम स्तवन

श्रीव्यास उवाच -

देवाधिदेव भगवन्कामपाल नमोऽस्तु ते ।

नमोऽनन्ताय शेषाय साक्षाद्‌रामाय ते नमः ॥ ३६ ॥

धराधराय पूर्णाय स्वधाम्ने सीरपाणये ।

सहस्रशिरसे नित्यं नमः संकर्षणाय ते ॥ ३७ ॥

रेवतीरमण त्वं वै बलदेवोऽच्युताग्रजः ।

हलायुधः प्रलंबघ्नः पाहि मां पुरुषोत्तम ॥ ३८ ॥

बलाय बलभद्राय तालांकाय नमो नमः ।

नीलांबराय गौराय रौहिणेयाय ते नमः ॥ ३९ ॥

धेनुकारिर्मुष्टिकारिः कुम्भाण्डारिस्त्वमेव हि ।

रुक्म्यरिः कूपकर्णारिः कूटारिर्बल्वलान्तकः ॥ ४० ॥

कालिन्दीभेदनोऽसि त्वं हस्तिनापुरकर्षकः ।

द्विविदारिर्यादवेन्द्रो व्रजमण्डलमंडनः ॥ ४१ ॥

कंसभ्रातृप्रहन्ताऽसि तीर्थयात्राकरः प्रभुः ।

दुर्योधनगुरुः साक्षात्पाहि पाहि जगत्प्रभो ॥ ४२ ॥

जयजयाच्युत देव परात्पर

     स्वयमनन्त दिगन्तगतश्रुत ।

सुरमुनीन्द्रफणीन्द्रवराय ते

     मुसलिने बलिने हलिने नमः ॥ ४३ ॥

इह पठेत्सततं स्तवनं तु यः

     स तु हरेः परमं पदमाव्रजेत् ।

जगति सर्वबलं त्वरिमर्दनं

     भवति तस्य जयः स्वधनं धनम् ॥ ४४ ॥

बलरामजी अथवा शेषजी की स्तुति

बलराम स्तवन भावार्थ सहित

श्रीव्यास उवाच -

देवाधिदेव भगवन्कामपाल नमोऽस्तु ते ।

नमोऽनन्ताय शेषाय साक्षाद्‌रामाय ते नमः ॥ ३६ ॥

श्रीव्यासजी बोले-हे भगवन्‌ ! आप देवताओं के भी अधिदेवता और कामपाल (सबका मनोरथ पूर्ण करनेवाले) हैं, आपको नमस्कार है । आप साक्षात्‌ अनन्तदेव शेषनाग हैं, बलराम हैं, आपको मेरा प्रणाम है ॥ ३६॥

धराधराय पूर्णाय स्वधाम्ने सीरपाणये ।

सहस्रशिरसे नित्यं नमः संकर्षणाय ते ॥ ३७ ॥

आप धरणीधर, पुर्णस्वरूप, स्वयंप्रकाश, हाथ में हल धारण करनेवाले, सहस्र मस्तकों से सुशोभित तथा संकर्षंणदेव हैं, आपको नमस्कार है ॥ ३७ ॥

रेवतीरमण त्वं वै बलदेवोऽच्युताग्रजः ।

हलायुधः प्रलंबघ्नः पाहि मां पुरुषोत्तम ॥ ३८ ॥

हे रेवतीरमण ! आप ही बलदेव तथा श्रीकृष्ण के अग्रज हैं । हलायुध एवं प्रलम्बासुर के नाशक हैं । हे पुरुषोत्तम ! आप मेरी रक्षा कीजिये ॥ ३८ ॥

बलाय बलभद्राय तालांकाय नमो नमः ।

नीलांबराय गौराय रौहिणेयाय ते नमः ॥ ३९ ॥

आप बल, बलभद्र तथा ताल के चिह्न से युक्त ध्वजा धारण करनेवाले हैं; आपको नमस्कार है । आप नीलवस्त्रधारी, गौरवर्ण तथा रोहिणी के सुपुत्र हैं; आपको मेरा प्रणाम है ॥ ३९ ॥

धेनुकारिर्मुष्टिकारिः कुम्भाण्डारिस्त्वमेव हि ।

रुक्म्यरिः कूपकर्णारिः कूटारिर्बल्वलान्तकः ॥ ४० ॥

आप ही धेनुक, मुष्टिक, कुम्भाण्ड, रुक्मी, कुपकर्ण, कुट तथा बल्वल के शत्रु हैं ॥ ४० ॥

कालिन्दीभेदनोऽसि त्वं हस्तिनापुरकर्षकः ।

द्विविदारिर्यादवेन्द्रो व्रजमण्डलमंडनः ॥ ४१ ॥

कालिन्दी की धारा को मोड़नेवाले और हस्तिनापुर को गङ्गा की ओर आरक्षित करनेवाले आप ही हैं । आप द्विविद के विनाशक, यादवों के स्वामी तथा ब्रजमण्डल के मण्डन ( भूषण ) हैं ॥ ४१ ॥

कंसभ्रातृप्रहन्ताऽसि तीर्थयात्राकरः प्रभुः ।

दुर्योधनगुरुः साक्षात्पाहि पाहि जगत्प्रभो ॥ ४२ ॥

आप कंस के भाइयों का वघ करनेवाले तथा तीर्थयात्रा करनेवाले प्रभु हैं । दुर्योधन के गुरु भी साक्षात्‌ आप ही हैं । हे प्रभो ! जगत की रक्षा कीजिये, रक्षा कीजिये ॥ ४२॥

जयजयाच्युत देव परात्पर स्वयमनन्त दिगन्तगतश्रुत ।

सुरमुनीन्द्रफणीन्द्रवराय ते मुसलिने बलिने हलिने नमः ॥ ४३ ॥

अपनी महिमा से कभी च्युत न होनेवाले परात्पर देवता साक्षात्‌ अनन्त ! आपकी जय हो, जय हो । आपका सुयश समस्त दिगन्त में व्याप्त है । आप सुरेन्द्र, मुनिन्द्र और फणीन्द्रों में सर्वश्रेष्ठ हैं आप मुसलधारी, हलधर तथा बलवान्‌ हैं; आपको नमस्कार है ॥४३॥

इह पठेत्सततं स्तवनं तु यः स तु हरेः परमं पदमाव्रजेत् ।

जगति सर्वबलं त्वरिमर्दनं भवति तस्य जयः स्वधनं धनम् ॥ ४४ ॥

जो इस जगत्में सदा इस स्तवन का पाठ करेगा, वह श्रीहरि के परमपद को प्राप्त होगा। संसार में उसे शत्रुओं का संहार करनेवाला सम्पूर्ण बल प्राप्त होगा । उसकी सदा जय होगी और वह प्रचुर धन का स्वामी होगा ॥ ४४॥

इस प्रकार सत्यवतीनन्दन श्रीव्यास द्वारा बलरामजी अथवा शेषजी की स्तुति अथवा बलराम स्तवन सम्पूर्ण हुआ॥

Post a Comment

Previous Post Next Post