परशुराम तन्त्रम्
मेरुतन्त्र के २६ वे प्रकाश दशावतारमन्त्रविधिकथन में परशुराम तन्त्रम् का वर्णन है जिसमे की परशुरामजी का ध्यान,पूजा,मन्त्र,यंत्र आदि के विषय में बतलाया गया है।
मेरुतन्त्र प्रकाश २६ श्रीपरशुरामतन्त्रम्
दशावतारमन्त्रविधिकथनप्रकाशः
षड्विंशः
परशुरामतन्त्रम्
Parashuram tantra
परशुराम तन्त्र
अथ मेरुतन्त्रोक्तं
श्रीपरशुरामतन्त्रम्
परशुराममन्त्रविधिः
अथातः सम्प्रवक्ष्यामि राममन्त्रं
समाहृतम् ।
आकल्पमेक एवायं जामदग्न्यो महाबलः ।
दुष्टक्षत्रतमोध्वंसी
रेणुकोद्भूतभास्करः ॥ ३९० ॥
परशुराम-मन्त्र- अब मैं राममन्त्र
का वर्णन करता हूँ। सम्पूर्ण कल्प में ये एक ही जमदग्निपुत्र,
महाबलशाली, दुष्ट क्षत्रियरूप अन्धकार के
विनाशक, रेणुका से समुत्पन्न, सूर्य-सदृश
तेजः सम्पन्न राम हुये हैं।
मन्त्रः
ब्रह्मक्षत्राय विद्महे
क्षत्रियान्ताय धीमहि ।
तन्नो रामःप्रचोदयात् ।।३९१॥
इनका मन्त्र है—
ब्रह्मक्षत्राय विद्महे क्षत्रियान्ताय धीमहि तन्नो रामः प्रचोदयात्
।
भरद्वाजो मुनिः प्रोक्तो गायत्रं
छन्द ईरितम् ।
श्रीमान्परशुरामोsस्य देवता भक्तवत्सलः ।
अष्टेषुत्र्यक्षिवेदार्णैर्मनोः
प्रोक्तं षडङ्गकम् ॥ ३९२ ॥
इस मन्त्र के ऋषि भारद्वाज,
छन्द गायत्री और देवता भक्तवत्सल परशुराम कहे गये हैं। क्रमशः
मन्त्र के आठ, पाँच, तीन, दो, दो एवं चार अक्षरों से इसका षडङ्गन्यास कहा गया
है।
नेत्रयोः कर्णयोर्नासाद्वये चाधरयुग्मके
।
स्तनयोर्भुजयोः पार्श्वद्वयेऽङ्क्योर्विन्यसेत्पदम्
॥३९३ ॥
मन्त्र के पदों को क्रमशः दोनों
नेत्र,
दोनों कर्ण, दोनों नासाछिद्र, दोनों ओष्ठ, दोनों स्तनं, दोनों
भुजा, दोनों पार्श्व एवं दोनों चरणों में न्यस्त करना चाहिये
।
आधारे हृदये मूर्ध्नि क्रमात्पादान्
प्रविन्यसेत् ।
के दृशि श्रोत्रनासायां कपोले
हनुवक्त्रयोः ॥ ३९४ ॥
कण्ठां सबाहुहस्तेषु
पार्श्वहृत्पृष्ठकोदरे ।
नाभिकट्योर्गुदे लिङ्गे ऊर्वोर्वा
जानुजङ्घयोः ॥३९५॥
पादे च विन्यसेद्वर्णांस्ततो
ध्यायेत्रिधा तनुम् ।
इसी प्रकार मन्त्र के तीनों पादों
में से 'ब्रह्मक्षत्राय विद्महे' का मूलाधार में, ‘क्षत्रियान्ताय धीमहि' का हृदय में एवं 'तन्नो रामः प्रचोदयात्' का मूर्धा में न्यास करना
चाहिये। तदनन्तर मन्त्र के चौबीस वर्णों को क्रमशः मूर्धा, नेत्रद्वय,
कर्णद्वय, नासिकाद्वय, कपोल,
ठुड्डी, मुख, कण्ठ,
बाहु, केहुनी, मणिबन्ध,
हाथ, पार्श्व, हृदय,
पीठ, पेट, नाभि, कमर, गुदा, लिङ्ग, ऊरु, जानु, जंघा एवं पैरों में
न्यस्त करना चाहिये। तत्पश्चात् उनके तीन विग्रहों का ध्यान करना चाहिये ।।
३९०-३९५ ।।
सात्विकध्यानम् ।
सात्त्विके श्वेतवर्णं च
भस्मोद्धूलितविग्रहम् ॥३९६ ॥
किरीटिनं कुण्डलिनं वरं
स्वक्षवराभयान् ।
करैर्दधानं तरलं विप्रं
क्षत्रवधोद्यतम् ।
पीताम्बरधरं कामरूपं
बालानिरीक्षितम् ॥ ३९७ ॥
सात्त्विक ध्यान में परशुराम के
स्वरूप का चिन्तन इस प्रकार करना चाहिये- उनका वर्ण श्वेत है,
वे अपने शरीर पर भस्म लपेटे हुये हैं, किरीट
एवं कुण्डल धारण किये हुये हैं, हाथों में अक्षमाला वर एवं
अभय धारण किये हुये हैं, उत्तम ब्राह्मण हैं, क्षत्रियों के वध हेतु उद्यत हैं, पीला वस्त्र धारण
किये हुये हैं, उनका रूप मनोहर है एवं बाला त्रिपुरा द्वारा
दृश्यमान हैं।
तामसध्यानम् ।
ध्यायेच्च तामसं क्षत्रंरुधिराक्तपरश्वधम्
।
आरक्तनेत्रकर्णस्थब्रह्मसूत्रं यमप्रभम्
॥ ३९८ ॥
धनुष्टङ्कारनिर्घोषसन्त्रस्तभुवनत्रयम्
।
तामस ध्यान इस प्रकार करना
चाहिये-उनके हाथ में क्षत्रियों के रक्त से लिप्त परशु है,क्रोध के कारण उनके नेत्र लाल हैं, कानों पर
ब्रह्मसूत्र हैं, वे यमराज-सदृश दीप्तिमान हैं तथा अपने धनुष के टंकार की ध्वनि से
तीनों भुवनों को त्रस्त कर रहे हैं।
राजसध्यानम् ।
चतुर्बाहुं मुसलिनं राजसं क्रुद्धमेव
च ॥ ३९९ ॥
राजस ध्यान में चार भुजाओं से
समन्वित,
मुसल धारण किये हुये क्रुद्ध स्वरूप का चिन्तन करना चाहिये ।। ३९६-
३९९ ।।
इस मंत्र का विस्तार पूर्वक वर्णन
निम्न प्रकार से है- श्रीपरशुरामतन्त्रम्
विनियोगः
अस्य श्रीपरशुराममन्त्रस्य भरद्वाज
ऋषिः भक्तवत्सल श्रीपरशुरामो देवता गायत्री छन्दः श्रीपरशुरामप्रीत्यर्थं
अभीष्ठसिद्ध्यर्थं जपे विनियोगः ॥
करन्यासः
ब्रह्मक्षत्राय विद्महे
अङ्गुष्ठाभ्यां नमः ।
तन्नो अनामिकाभ्यां नमः ।
क्षत्रियान्ताय तर्जनीभ्यां नमः ।
रामः कनिष्ठिकाभ्यां नमः ।
धीमहि मध्यमाभ्यां नमः ।
प्रचोदयात् करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः ॥
हृदयादि न्यासः
ब्रह्मक्षत्राय विद्महे हृदयाय नमः
।
तन्नो कवचाय हुम् ।
क्षत्रियान्ताय शिरसे स्वाहा ।
रामः नेत्रत्रयाय वौषट् ।
धीमहि शिखायै वषट् ।
प्रचोदयात् अस्त्राय फट् ॥
मन्त्र पदन्यासः
ब्रह्मक्षत्राय विद्महे नेत्रयोः ।
तन्नो अधरयुग्मके ।
क्षत्रियान्ताय कर्णयोः ।
रामः स्तनयोः भुजयोः ।
धीमहि नासाद्वये ।
प्रचोदयात् पार्श्वयुग्मके
अङ्घ्र्योः ॥
मन्त्र वर्णन्यासः
ब्रं नमः मूलाधारे ।
ह्मं नमः हृदये ।
क्षं नमः मूर्ध्नि ।
त्रां नमः नेत्रत्रय्योः ।
यं नमः कर्णयोः ।
विद् नमः नासायां ।
मं नमः कपोले ।
हें नमः ह्नौ ।
क्षं नमः वक्त्रे ।
त्रिं नमः कण्ठे ।
यां नमः बाह्वोः ।
न्तां नमः हस्तयोः ।
यं नमः पार्श्वे ।
धीं नमः हृदये ।
मं नमः पृष्ठे ।
हिं नमः उदरे ।
तं नमः नाभौ ।
न्नों नमः करयोः ।
रां नमः गुदे ।
मः नमः लिङ्गे ।
प्रं नमः ऊर्वोः ।
चों नमः जान्वोः ।
दं नमः जङ्घयोः ।
यात् नमः पादयोः ॥
श्रीपरशुरामतन्त्रम्
वैष्णवे तु यजेत्पीठे देवाग्राच्च चतुर्दले
।
जमदग्नि च कालं च रेणुकां
काममर्चयेत् ॥ ४०० ॥
वैष्णवपीठ पर चतुर्दल कमल पर देवता
के आगे से आरम्भ कर क्रमशः जमदग्नि, काल,
रेणुका एवं कामदेव का पूजन करना चाहिये।
तद्दलेषु षडङ्गानि तद्बाह्येऽष्टदले
यजेत् ।
दिक्षु वेदान्
विदिक्पत्रषूपवेदांस्ततो यजेत् ॥४० १ ॥
तत्पश्चात् उसके बाहर षट्कोण में
षडंग-पूजन करने के उपरान्त उसके बाहर अष्टदल की पूर्वादि दिशाओं में ऋक्,
यजुः, साम एवं अथर्ववेद का तथा आग्नेयादि विदिशाओं
में उपवेदों का अर्चन करना चाहिये।
ततश्चाष्टदले
पूज्या विदुद्धाश्चावतारकाः ।
ब्रह्मास्त्रं वैष्णवास्त्रं च
रौद्रं वायव्यमेव च ॥ ४०२ ॥
आग्नेयं चैव नागास्त्रं मोहनं
स्तम्भनं तथा ।
ऐन्द्रपालिकमस्त्रं च महापाशुपतं
तथा ॥ ४०३ ॥
तदनन्तर अष्टदल में ही अवतारों का
पूजन करने के बाद दश पत्रों में ब्रह्मास्त्र, वैष्णवास्त्र,
रौद्रास्त्र, वायव्यास्त्र, आग्नेयास्त्र, नागास्त्र, मोहनास्त्र,
स्तम्भनास्त्र, ऐन्द्रपालिकास्त्र एवं
महापाशुपतास्त्र का पूजन करना चाहिये।
पूजयेद्दशपत्रेषु द्वादशारे
ततोऽर्चयेत् ।
कश्यपं च भरद्वाजं विश्वामित्रं च
गौतमम् ॥४०४ ॥
वसिष्ठं नारदं चात्रिं पुलस्त्यं
पुलहं क्रतुम् ।
याज्ञवल्क्यं भार्गवं च षोडशारे ततो
यजेत् ॥४०५॥
तत्पश्चात् द्वादशपत्र में कश्यप,
भरद्वाज, विश्वामित्र, गौतम,
वशिष्ठ, नारद, अत्रि,
पुलस्त्य, पुलह, क्रतु,
याज्ञवल्क्य एवं भार्गव का पूजन करना चाहिये।
संहिताश्च पुराणानि मीमांसां
न्यायमेव च ।
साङ्ख्यं पातञ्जलं शिल्पं
वेदाङ्गानि च षट् क्रमात् ॥४०६ ॥
सर्वाण्युपपुराणानि चेतिहासपुराणकम्
।
स्मृतींस्तु भूपुराग्रे च
दिगीशानायुधानि च ॥४०७ ॥
पुनः षोडशार में संहिता,
पुराण, मीमांसा, न्याय,
सांख्य, पातञ्जल, शिल्प,
शिक्षा, छन्द, व्याकरण,
निरुक्त, ज्योतिष, कल्प,
समस्त उपपुराण, इतिहास पुराण एवं स्मृति- इन
सोलह का पूजन करना चाहिये। अन्त में भूपुर में इन्द्रादि लोकपालों एवं उनके आयुधों
का पूजन करना चाहिये।
यन्त्र ध्यानम्
ऊपर वर्णित श्लोकों का विस्तार
पूर्वक वर्णन निम्न प्रकार से है- श्रीपरशुरामतन्त्रम्
बिन्दुमध्ये श्रीपरशुरामपूजनम् ॥
यंत्र में श्रीपरशुरामजी का पूजन
करें यहाँ संक्षिप्त मंत्र दिया जा रहा है। विस्तृत मंत्र के लिए डी पी कर्मकांड
का अवलोकन करें।
श्रीपरशुरामं ध्यायामि,
आवाहयामि । परशुरामाय नमः ।
श्रीपरशुरामाय नमः आवाहनं समर्पयामि
।
श्रीपरशुरामाय नमः पाद्यं समर्पयामि
।
श्रीपरशुरामाय नमः अर्घ्यं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः आचमनीयं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः मधुपर्कं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः स्नानं समर्पयामि
।
श्रीपरशुरामाय नमः वस्त्रालङ्कारान्
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः यज्ञोपवीतं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः गन्धान् धारयामि
।
श्रीपरशुरामाय नमः नानापरिमलपत्रं
पुष्पं समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः धूपमाघ्रापयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः दीपं दर्शयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः नैवेद्यं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः पानीयं
उत्तरापोषण, हस्तप्रक्षालनं,
पादप्रक्षालनं, आचमनीयं ।
श्रीपरशुरामाय नमः ताम्बूलं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः कर्पूरनीराजनं
दर्शयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः मन्त्रपुष्पं
समर्पयामि ।
श्रीपरशुरामाय नमः प्रदक्षिणानमस्कारान्
समर्पयामि ।
अनया पूजया श्रीपरशुरामः सुप्रसन्नो
वरदो भवतु ॥
चतुर्दले ध्यानमन्त्राः ।
ॐ जामदग्न्याय नमः ।
ॐ कालाय नमः ।
ॐ रेणुकायै नमः ।
ॐ कामाय नमः ॥
षड्दले ध्यानमन्त्राः ।
ॐ हृदयाय नमः ।
ॐ शिरसे स्वाहा ।
ॐ शिखायै वषट् ।
ॐ कवचाय हुं ।
ॐ नेत्रत्रयाय वौषट् ।
ॐ अस्त्राय फट् ॥
अष्टदले बाह्यदिशायां
वेदपूजन एवं ध्यानम् ।
ऋग्वेदाय नमः ।
यजुर्वेदाय नमः ।
सामवेदाय नमः ।
अथर्ववेदाय नमः ।
आयुर्वेदाय नमः ।
गान्धर्ववेदाय नमः ।
धनुर्वेदाय नमः ।
स्थापत्यवेदाय नमः ॥
अष्टदले विष्णु
अवतारपूजनं एवं ध्यानम् ।
ॐ मत्स्याय नमः ।
ॐ कच्छपाय नमः ।
ॐ वराहाय नमः ।
ॐ नृसिंहाय नमः ।
ॐ वामनाय नमः ।
ॐ रामाय नमः ।
ॐ कृष्णाय नमः ।
ॐ बुद्धाय नमः ॥
दशदले अस्त्रपूजनं एवं
ध्यानम् ।
ॐ ब्रह्मास्त्राय नमः ।
ॐ वैष्णवास्त्राय नमः ।
ॐ रुद्रास्त्राय नमः ।
ॐ वायव्यास्त्राय नमः ।
ॐ आग्नेयास्त्राय नमः ।
ॐ नागास्त्राय नमः ।
ॐ मोहनास्त्राय नमः ।
ॐ स्तम्भनास्त्राय नमः ।
ॐ ऐन्द्रास्त्राय नमः ।
ॐ महापाशुपतास्त्राय नमः ॥
द्वादशदले ऋषिपूजनं एवं
ध्यानम् ।
ॐ कश्यपाय नमः ।
ॐ भरद्वाजाय नमः ।
ॐ विश्वामित्राय नमः ।
ॐ गौतमाय नमः ।
ॐ वशिष्ठाय नमः ।
ॐ नारदाय नमः ।
ॐ अत्रये नमः ।
ॐ पुलस्त्याय नमः ।
ॐ पुलहाय नमः ।
ॐ क्रतवे नमः ।
ॐ याज्ञवल्क्याय नमः ।
ॐ भार्गवाय नमः ॥
षोडशदले शास्त्रपूजनं एवं
ध्यानम् ।
ॐ संहितायै नमः ।
ॐ पुराणाय नमः ।
ॐ मीमांसायै नमः ।
ॐ न्यायाय नमः ।
ॐ साध्याय नमः ।
ॐ पातञ्जलाय नमः ।
ॐ शिल्पाय नमः ।
ॐ शिक्षायै नमः ।
ॐ कल्पाय नमः ।
ॐ व्याकरणाय नमः ।
ॐ छन्दसे नमः ।
ॐ निरुक्ताय नमः ।
ॐ ज्योतिषाय नमः ।
ॐ उपपुराणाय नमः ।
ॐ इतिहासाय नमः ।
ॐ स्मृतये नमः ॥
भूपुरेषु
दशदिग्पालादिपूजनं एवं ध्यानम् ।
ॐ शं कुबेराय नमः ।
ॐ मं यमाय नमः ।
ॐ लं इन्द्राय नमः ।
ॐ वं वरुणाय नमः ।
ॐ हं ईशानाय नमः ।
ॐ रं अग्नये नमः ।
ॐ यं वायवे नमः ।
ॐ क्षं राक्षसाय नमः ।
ॐ ह्रीं ब्रह्मणे नमः ।
ॐ क्लीं विष्णवे नमः ।
अष्टदिशापूजनं एवं
ध्यानम्
पूर्वदिशायां ॐ इन्द्राय नमः ।
दक्षिणपूर्वदिशायां ॐ अग्नये नमः ।
दक्षिणदिशायां ॐ यमाय नमः ।
दक्षिणपश्चिमदिशायां ॐ निरृतये नमः ।
पश्चिमदिशायां ॐ वरुणाय नमः ।
उत्तरपश्चिमदिशायां ॐ वायवे नमः
।
उत्तरदिशायां ॐ कुबेराय नमः ।
उत्तरपूर्वदिशायां ॐ ईशानाय नमः
।
ईशानपूर्वदिशायां ॐ ब्रह्मणे नमः
।
नैर्ऋत्यपश्चिमदिशायां ॐ अनन्ताय
नमः ॥
दशदिक्पाल आयुधपूजनं एवं
मन्त्राः ।
ॐ वज्राय नमः ।
ॐ शक्तये नमः ।
ॐ दण्डाय नमः ।
ॐ खड्गाय नमः ।
ॐ पाशाय नमः ।
ॐ अङ्कुशाय नमः ।
ॐ गदायै नमः ।
ॐ त्रिशूलाय नमः ।
ॐ पद्माय नमः ।
ॐ चक्राय नमः ॥
श्रीपरशुरामतन्त्रम्
वर्णलक्षं जपेन्मन्त्रं
सिताढ्यघृतपायसैः ।
हुनेद् ब्राह्मणभोज्यान्तं कृत्वा
सिद्धो भवेन्मनुः ॥४०८ ॥
इस प्रकार पूजन पूर्ण करने के
उपरान्त मन्त्र का वर्णलक्ष अर्थात् चौबीस लाख जप करना चाहिये। तदनन्तर शक्कर,
घृत एवं पायस से हवन करने के पश्चात् ब्राह्मण भोजन कराने से मन्त्र
सिद्ध हो जाता है।
ब्रह्मकर्मरतो नित्यं गायत्री
जपतत्परः ।
स एव जायते सिद्धो नान्यविप्रः
कदाचन ॥ ४०९ ॥
नित्यप्रति ब्रह्मकर्म करने वाले
एवं गायत्री के जप में निमग्न ब्राह्मण को ही यह मन्त्र सिद्ध होता है;
अन्य ब्राह्मण को कभी भी इस मन्त्र की सिद्धि प्राप्त नहीं होती।
गायत्रीप्रथमं पादं पूर्वं कृत्वा
जपेन्मनुम् ।
लक्षं प्राग्वद्धनेद्रामं सात्त्विकं
तत्र चिन्तयेत् ॥ ४१० ॥
सन्तानार्थं विवाहार्थं कृष्यर्थं
वर्षणाय च ।
विषयार्थं धनार्थं च वाक्सिद्ध्यर्थमुदाहृतम्
॥४११ ॥
सन्तान,
विवाह, कृषिकर्म, वर्षा,
भोग-विलास, धन एवं वाक्सिद्धि की प्राप्ति के
लिये परशुराम के सात्त्विक स्वरूप का चिन्तन करते हुये परशुराम-गायत्री के मूल
स्वरूप का एक लाख जप करने के उपरान्त पूर्ववत् हवन करना चाहिये।
सहस्रमयुतं लक्षं प्रयुतं कोटिमेव च
।
साध्यकृच्छ्रेऽतिकृच्छ्रे च
दैवसाध्ये त्वसाध्यके ॥४१२ ॥
साध्य,
कृच्छ्रसाध्य, अतिकृच्छ्रसाध्य, दैवसाध्य एवं असाध्य कार्यों हेतु क्रमशः एक हजार, दश
हजार, एक लाख, दश लाख अथवा एक करोड़ की
संख्या में जप करना चाहिये।
कार्या जपस्य सङ्ख्येयं
क्रमाज्ज्ञेया दशांशतः ।
होम: सर्वत्र विज्ञेयः
प्रत्यवायनिराकृतौ ॥४१३॥
तावदेव जपेद्वद्वान् गायत्री
जपतत्परः ।
मनागपि न कर्तव्यो ब्रह्मद्वेषः
कदाचन ॥ ४१४ ॥
तत्पश्चात् प्रत्यवाय की निवृत्ति
के लिये समस्त कार्यों में दशांश हवन करना चाहिये । इस प्रकार व्रतनिष्ठ विद्वान्
साधक को परशुरामगायत्री का जप करना चाहिये; साथ
ही उसे कभी भी ब्राह्मणों से थोड़ा-सा भी द्वेष नहीं करना चाहिये ।।४०८-४१४ ।।
गायत्रीमध्यचरणयुक्तं मन्त्रं
जपेद्धुनेत् ।
तिलौदनाज्यं रामं तु राजसं तत्र
भावयेत् ॥४१५॥
देशग्रामपुरादीनां बालानां च गवामपि
।
रक्षणं स्यान्महामारीशीतलाशान्तये
तथा ॥ ४१६ ।।
गायत्र्यन्तिमपादेन युक्तं मन्त्रं
जपेद् ध्रुवम् ।
देश, ग्राम, नगर आदि के साथ-साथ बालकों एवं गौओं की रक्षा
तथा महामारी एवं शीतला की शान्ति के लिये परशुराम के राजस स्वरूप का ध्यान करते
हुये आरम्भ में मध्य चरण-युक्त गायत्री (क्षत्रियान्ताय धीमहि ब्रह्मक्षत्राय
विद्महे तत्रो रामः प्रचोदयात्) का जप करने के बाद तिल, चावल
एवं गाय के घी से हवन करना चाहिये।
होम: सर्षपतैलाक्तैस्तामसं चिन्तयेद्विभुम्
॥ ४१७ ॥
सर्वशत्रुविनाशः स्याद्रोगादीनां
तथा क्षयः ।
एवं कुर्याद्यमुद्दिश्य तस्य नाशो
भवेद् ध्रुवम् ॥४१८ ॥
समस्त शत्रुओं के विनाश एवं रोग आदि
की समाप्ति के लिये तामस स्वरूप का ध्यान करते हुये आरम्भ में तृतीय चरण-युक्त
गायत्री (तन्नो रामः प्रचोदयात् ब्रह्मक्षत्राय विद्महे क्षत्रियान्ताय धीमहि) का
जप करके सरसों के तेल से सिक्त हविष्य से हवन करना चाहिये। जिसको उद्देश्य करके यह
जप किया जाता है, अवश्य ही उसका नाश
होता है ।। ४१५-४१८ ।।
वैशाख शुक्लपक्षे च तृतीयायां तु
वार्षिकी ।
भवेदस्य महापूजा तां भक्तः
प्रयतश्चरेत् ॥४१९॥
रामभक्तं द्विजं नत्वा संग्रामे
याति चेन्नृपः ।
अवश्यं स रिपूञ्जित्वा कुशली
स्वगृहं व्रजेत् ॥४२० ॥
भक्त को वैशाख शुक्ल तृतीया अर्थात्
अक्षयतृतीया को यत्न- पूर्वक इनकी वार्षिक महापूजा करनी चाहिये। जो राजा
परशुराम-भक्त द्विज को प्रणाम करके युद्धभूमि में जाता है,
वह निश्चित ही शत्रु को जीतकर सकुशल अपने घर वापस आ आता है।
रामभक्तेन यो दत्तः पुस्तके लिखितो
मनुः ।
स तु सिद्धिप्रदो ज्ञेयो नास्ति
तस्य पुरस्क्रिया ॥४२१॥
पुस्तक में अंकित मन्त्र यदि
रामभक्त द्वारा प्रदान किया जाता है तो वह मन्त्र सिद्ध होता है एवं उसके पुरश्चरण
की कोई आवश्यकता नहीं होती।
यत्किञ्चित्पुस्तकारूढं
रामभक्तमुखोद्गतम् ।
यन्त्रं मन्त्रोऽथ वा विद्या
तत्सिद्धं नास्ति संशयः ॥४२२ ॥
पुस्तक में अंकित जो कुछ भी यन्त्र,
मन्त्र अथवा विद्या रामभक्त के मुख से निःसृत होता है, वह सिद्ध रहता है; इसमें कोई संशय नहीं करना चाहिये
।। ४१९-४२२ ।।
ज्ञात्वा षोडशसंस्कारैः संस्कृतं
चार्यवंशजम् ।
कुलद्वयविशुद्धं तु राममन्त्राधिकारिणम्
॥४२३॥
षोडश संस्कारों का ज्ञान प्राप्त
करके उनके द्वारा संस्कृत प्रतिष्ठित कुल में उत्पन्न एवं दोनों कुलों (मातृकुल
एवं पितृकुल) से विशुद्ध व्यक्ति ही राममन्त्र का अधिकारी होता है।
फिरङ्गा यवनाश्चीनाः खुरासानाश्च
म्लेच्छजाः ।
रामभक्तं प्रदृष्ट्वैव त्रस्यन्ति
प्रणमन्ति च ॥ ४२४ ।।
फिरंगी,
यवन, चीनी, खुरासानी एवं
म्लेच्छ लोग रामभक्त को देखते ही भयभीत होकर उसे प्रणाम करते हैं।
कृत्वा तु वालुकामूर्ति श्रीरामस्यार्चयेद्वने
।
शान्तं शत्रुमदं कुर्यात्कुसुमानि च
वै हुनेत् ॥४२५ ॥
राज्ञोऽमुकस्य कटकं जुहोमीति तथा वदेत्
।
सप्ताहार्वाक्तस्य सैन्यं नष्टं
तावन्मितं भवेत् ॥४२६ ॥
अरण्य में बालू से श्रीराम की
प्रतिमा बनाकर उसका अर्चन करने वाला साधक शत्रुमद को शान्त कर देता है। प्रतिदिन
अर्चना के उपरान्त 'अमुकस्य राज्ञः कटकं
जुहोमि' (इस राजा की सेना का हवन करता हूँ) कहते हुये फूलों
से हवन करने से एक सप्ताह के भीतर उस राजा का सैन्यबल नष्ट हो जाता है ।।४२३-४२६
।।
महेन्द्राग्रे च काश्यां च यो
जपेन्निर्जने वने ।
वर्षादर्वाक् तस्य रामः प्रत्यक्षो
जायते ध्रुवम् ॥४२७॥
जो साधक प्रतिदिन महेन्द्र पर्वत के
आगे,
काशी में अथवा निर्जन वन में मन्त्रजप करता है, उस साधक के समक्ष एक वर्ष के भीतर निश्चित ही राम प्रत्यक्ष हो जाते हैं।
सोमवारे काशिकायां गयायां
पितृपक्षके ।
सूर्पारके पौर्णमास्यां प्रयागे तु
मृगे रवौ ॥४२८ ॥
गोदावर्या सिंहगेऽर्के गङ्गाद्वारे
घटस्थिते ।
सूर्यग्रहे कुरुक्षेत्रे रामो
गच्छति सर्वदा ॥४२९ ॥
सोमवार को काशी में,
पितृपक्ष में गया में, पूर्णिमा को सूर्पारक (?)
में, मकर राशि में सूर्य के रहने पर प्रयाग
में, सिंह राशि में सूर्य के रहने पर गोदावरी में, कुम्भ राशि में सूर्य के रहने पर हरिद्वार में, सूर्यग्रहण
के समय कुरुक्षेत्र में परशुराम सदैव विद्यमान रहते हैं ।। ४२७-४२९ ।।
आद्यो रामो जामदग्न्यः क्षत्रियाणां
कुलान्तकः ।
परश्वधधरो दाता मातृहा मातृजीवकः ॥
४३० ॥
समुद्रतीरनिलयो महेशपठिताखिलः ।
गोत्राणकृद् गोप्रदाता
विप्रक्षत्रियकर्मकृत् ॥४३१ ॥
द्वादशैतानि नामानि त्रिसन्ध्यं यः
पठेन्नरः ।
नापमृत्युर्न दारिद्र्यं न च
वंशक्षयो भवेत् ॥४३२ ॥
राम, जामदग्न्य, क्षत्रियकुलान्तक, परश्वधधर,
दाता, मातृहा, मातृजीवक,
समुद्रतीर- निलय, महेशपठिताखिल, गोत्राणकृत् गोप्रदाता एवं विप्रक्षत्रियकर्मकृत्—परशुराम
के इन बारह नामों का तीनों सन्ध्याओं में जो पाठ करता है, उसकी
न तो अपमृत्यु होती है, न उसके पास दरिद्रता आती है और न ही
उसके वंश का क्षय होता है।
श्रीमत्परशुरामस्य गायत्र्येषा
महाद्भुता ।
राज्यकृत्कलिभूपानां सर्वतन्त्रेषु गोपिता
॥४३३ ॥
समस्त तन्त्रों में गुप्त श्रीमान्
परशुराम की यह गायत्री अत्यन्त अद्भुत है और कलियुग में राजाओं को राज्य प्रदान
करने वाली है।।४३०-४३३ ।।
इति श्रीमेरुतन्त्रे दशावतारमन्त्रविधिकथनप्रकाशः षड्विंशः परशुरामतन्त्रम् सम्पूर्णम् ॥२६॥


Post a Comment