पंचांगुली पूजन

पंचांगुली अर्थात् पांचों अंगुलियों की साधना। इसमें प्रयुक्त यंत्र का पूजन निम्न विधि से करें।

पंचांगुली यंत्र पूजन विधि

Panchanguli pujan vidhi

पंचांगुली यंत्र व देवी पूजन विधि

ध्यान

ॐ भूर्भुवः स्वः श्री पंचांगुली देवीं ध्यायामि ।

आवाहन

ॐ आगच्छागच्छ देवेशि ! त्रैलोक्य तिमिरापहे ।

क्रियमाणां मया पूजां गृहाण सुरसत्तमे ।।

ॐ भूर्भुवः स्वः पंचांगुली देवताभ्यो नमः आवाहनं समर्पयामि ।।

आसन

रम्यं सुशोभनं दिव्यं सर्व सौख्य करं शुभम् ।

आसनञ्च मया दत्तं गृहाण परमेश्वरि ! ।।

ॐ भूर्भुवः स्वः पंचांगुली देवताभ्यो नमः आसनं समर्पयामि ।।

पाद्य

उष्णोदकं निर्मलञ्च सर्व सौगन्ध्य संयुक्तम् ।

पाद प्रक्षालनार्थाय दत्तं ते प्रतिगृह्यताम् ।।

ॐ भूर्भुवः स्वः पंचांगुली देवताभ्यो नमः पाद्यं समर्पयामि ।।

अर्घ्य

ॐ अर्घ्यं गृहाण देवेशि ! गन्ध पुष्पाक्षतैः सह ।

करुणां कुरु मे देवि ! गृहाणार्घ्यं नमोऽस्तु ते ।।

आचमनीय

सर्व तीर्थ समानीतं सुगन्धिं निर्मलं जलम् ।

आचम्यतां मया दत्तं गृहीत्वा परमेश्वरि ।।

स्नान

गंगा सरस्वती रेवा पयोष्णी नर्मदा जलैः ।

स्नापिताऽसि मया देवि! ततः शान्तिं कुरुष्व मे ।।

पय स्नान

कामधेनु समुत्पन्नं सर्वेषां जीवनं परम् ।

पावनं यज्ञ हेतुश्च पयः स्नानार्थमर्पितम् ।।

दधि स्नान

पयसस्तु समुद्भूतं मधुराम्लं शशिप्रभम् ।

दध्यानीतं मया देवि ! स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

घृत स्नान

नवनीत समुत्पन्नं सर्व सन्तोष कारकम् ।

घृतं तुभ्यं प्रदस्यामि स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

मधु स्नान

तरुपुष्प समुद्भूतं सुस्वादु मधुरं मधु ।

तेजः पुष्टिकरं दिव्यं स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

शर्करा स्नान

इक्षुसार समुद्भूता शर्करा पुष्टिकारिका ।

मलापहारिका दिव्या स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

पंचामृत स्नान

पयो दधि घृतं चैव मधु च शर्करा युतम् ।

पञ्चामृतं मयानीतं स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

वस्त्र

सर्वभूषाधिके सौम्ये लोक लज्जा निवारिणे ।

मयोपपादिते तुभ्यं वाससी प्रतिगृह्यताम् ।।

यज्ञोपवीत

नवभिस्तन्तुभिर्युक्तं त्रिगुणं देवता मयम् ।

उपवीतं मया दत्तं गृहाण परमेश्वरि ।।

गन्ध

श्री खण्ड चन्दनं दिव्यं गन्धाढ्यं सुमनोहरम् ।

विलेपनं सुरश्रेष्ठ! चन्दनं प्रतिगृह्यताम् ।।

अक्षत

अक्षताश्च सुरश्रेष्ठ! कुंकुमाक्ताः सुशोभिताः ।

मया निवेदिता भक्त्या गृहाण परमेश्वरि ।।

पुष्प

ॐ माल्यादीनि सुगंधीनि मालत्यादीनि वै प्रभो ।

मयानीतानि पुष्पाणि प्रीत्यर्थं प्रतिगृह्यताम् ।।

सौभाग्य द्रव्य

श्वेत चूर्ण रक्त चूर्ण हरिद्रा कुंकुमान्वितैः ।

नानापरिमल द्रव्यैः प्रीयतां परमेश्वरि ।।

धूप

वनस्पति रसोद्भूतो गन्धाढ्यो गन्ध उत्तमः ।

आघ्रेयः सर्वदेवानां धूपोऽयं प्रतिगृह्यताम् ।।

दीप

आज्यं च वर्तिसंयुक्तं वन्हिना योजितं मया ।

दीपं गृहाण देवेशि ! त्रैलोक्य तिमिरापहा ।।

नैवेद्य

नैवेद्यं गृह्यतां देवि! भक्तिं मे ह्यचलां कुरु ।

ईप्सितं मे वरं देहि परत्रेह परां गतिम् ।।

ताम्बूल    

पूंगीफलं महद्दिव्यं नागवल्ली दलैर्युतम् ।

एलादि चूर्ण संयुक्तं ताम्बूलं प्रतिगृह्यताम् ।।

ऋतु फल

इदं फलं मया देवि ! स्थापितं पुरतस्तव ।

तेन मे सफला वाप्तिर्भवेज्जन्मनि जन्मनि ।।

दक्षिणा

हिरण्य गर्भ गर्भस्थं हेमबीजं विभावसोः ।

अनन्त पुण्य फलद मतः शांतिं प्रयच्छ मे ।।

कर्पूर आरती

ॐ आरार्ति पार्थिव ঌ रजः पितुर प्रायिधामभिः ।

दिव सदा ঌ सि बृहती वितिष्ठ स आत्वेषं वर्तते तमः ॥

ॐ कदली गर्भ सम्भूतं कर्पूरं च प्रदीपितम् ।

आरार्तिक्यमहं कुर्वे पश्य मे वरदो भव ।।

मंत्र पुष्पाञ्जलि

ॐ यज्ञेन यज्ञमयजन्त देवास्तानि धर्माणि

प्रथमान्यासन् तेहनाकं महिमानः सचन्त

यत्र पूर्वे साद्ध्याः सन्ति देवाः ।

मानसी प्रदक्षिणा

यानि कानि च पापानि जन्मान्तर कृतानि च ।

तानि तानि प्रदश्यन्ति प्रदक्षिणां पदे पदे ।।

विशेषार्ध्य

नमस्ते देवदेवेश नमस्ते धरणीधर ।

नमस्ते जगदाधार अर्घ्यं नः प्रतिगृह्यताम् ।।

वरदत्वं वरं देहि वांछितं वांछितार्थद ।

अनेन सफलार्येण फलदोऽस्तु सदा मम ।।

गतं पापं गतं दुःखं गतं दारिद्र्यमेव च ।

आगता सुख सम्पत्तिः पुण्योऽहं तव दर्शनात् ।।

पंचांगुली पूजन

पूजा के पश्चात् यंत्र की विशेष पूजा प्रारम्भ की जाय ।

आगे जारी........... पंचांगुली साधना