नक्षत्र सूक्तं
नक्षत्र सूक्तं तैत्तिरीय ब्राह्मण
में वर्णित एक वैदिक स्तोत्र है जो २८ दिव्य नक्षत्रों और उनसे जुड़े देवताओं की
स्तुति करता है। इसका पाठ समृद्धि, सुरक्षा
और आध्यात्मिक विकास के लिए किया जाता है और यह नक्षत्रों के प्रभाव को मजबूत करता
है।
नक्षत्र सूक्तम्
नक्षत्रों की शांति व प्रसन्नार्थ
नक्षत्र सूक्तम् का नित्य पाठ अवश्य करें।
नक्षत्रसूक्तम्
Nakshatra suktam
नक्षत्रेष्टि
नक्षत्र सूक्त
कृत्तिका नक्षत्र
ॐ
अग्निर्नः पातु कृत्तिकाः।
नक्षत्रं देवमिन्द्रियम् । इदमासां
विचक्षणम् । हविरासं जुहोतन । यस्य भांति रश्मयो यस्य केतवः ।
यस्येमा विश्वा भुवनानि सर्वा । स
कृत्तिकाभिरभिसंवसानः । अग्निर्नो
देवस्सुविते दधातु ॥
रोहिणी नक्षत्र
प्रजापते रोहिणीवेतु पत्नी। विश्वरूपा बृहती चित्रभानुः। सा नो
यज्ञस्य सुविते दधातु । यथा जीवेम शरदस्सवीराः। रोहिणी देव्युदगात्पुरस्तात् । विश्वा रूपाणि प्रतिमोदमाना । प्रजापति ێ हविषा वर्धयंती । प्रिया
देवानामुपयातु यज्ञम् ॥
मृगशिरा नक्षत्र
सोमो राजा मृगशीर्षेण आगन्न् । शिवं नक्षत्रं प्रियमस्य धाम । आप्यायमानो बहुधा जनेषु । रेतः प्रजां यजमाने दधातु । यत्ते नक्षत्रं मृगशीर्षमस्ति। प्रिय ێ राजन् प्रियतमं प्रियाणाम् ।
तस्मै ते सोम हविषा विधेम । शन्न
एधि द्विपदे शं चतुष्पदे ॥
आर्द्रा नक्षत्र
आर्द्रया रुद्रः प्रथमा न एति
। श्रेष्ठो देवानां पतिरघ्नियानाम् । नक्षत्रमस्य हविषा विधेम । मा नः प्रजां ێ रीरिषन्मोत वीरान् । हेति
रुद्रस्य परिणो वृणक्तु । आर्द्रा
नक्षत्रं जुषता ێ
हविर्नः। प्रमुंचमानौ दुरितानि
विश्वा। अपाषश ێ सन्नुदतामरातिम् ॥
पुनर्वसु नक्षत्र
पुनर्नो देव्यदितिस्पृणोतु । पुनर्वसूनः पुनरेतां यज्ञम् ।
पुनर्नो देवा अभियंतु सर्वे। पुनः
पुनर्वो हविषा यजामः । एवा न देव्यदितिरनर्वा । विश्वस्य भर्त्री जगतः प्रतिष्ठा । पुनर्वसू हविषा वर्धयंती |
प्रियं देवाना मप्येतु पाथः ॥
पुष्य नक्षत्र
बृहस्पतिः प्रथमं जायमानः। तिष्यं नक्षत्रमभि संबभूव । श्रेष्ठो
देवानां पृतनासुजिष्णुः । दिशोऽनु
सर्वा अभयन्नो अस्तु । तिष्यः पुरस्तादुत
मध्यतो नः। बृहस्पतिर्नः परिपातु पश्चात्
। बाधेतांद्वेषो अभयं कृणुताम् । सुवीर्यस्य पतयस्याम ॥
अश्लेषा नक्षत्र
इद ێ सर्पेभ्यो हविरस्तु
जुष्टम्। आश्लेषा येषामनुयंति चेतः। ये अंतरिक्षं पृथिवीं क्षियंति। ते नस्सर्पासो हवमागमिष्ठाः । ये रोचने सूर्यस्यापि सर्पाः। ये दिवं
देवीमनुसंचरंति । येषामश्रेषा
अनुयंति कामम् । तेभ्यस्सर्पेभ्यो
मधुमज्जुहोमि ॥
मघा नक्षत्र
उपहूताः पितरो ये मघासु । मनोजव सस्सुकृतस्सुकृत्याः । ते नो नक्षत्रे हवमागमिष्ठाः। स्वधाभिर्यज्ञं प्रयतं जुषंताम् । ये अग्निदग्धा येऽनग्निदग्धाः। येऽमुल्लोकं
पितरः क्षियंति। या ێ श्च विद्मया ێ उ च न प्रविद्म । मघासु
यज्ञ ێ सुकृतं
जुषंताम् ॥
पूर्वाफाल्गुनी नक्षत्र
गवां पतिः फल्गुनीनामसि त्वम्
। तदर्यमन् वरुणमित्र चारु। तं त्वा
वय ێ
सनितार ێ
सनीनाम् । जीवा जीवंतमुप संविशेम । येनेमा विश्वा भुवनानि संजिता । यस्य
देवा अनुसंयंति चेतः। अर्यमा
राजाऽजरस्तु विष्मान् । फल्गुनीनामृषभो
रोरवीति ॥
उत्तराफाल्गुनी नक्षत्र
श्रेष्ठो देवानां भगवो भगासि । तत्त्वा
विदुः फल्गुनीस्तस्य वित्तात् ।
अस्मभ्यं क्षत्रमजर ێ सुवीर्यम्। गोमदश्व
वदुपसन्नुदेह । भगोह दाता भग इत्प्रदाता
। भगो
देवीः फल्गुनीराविवेश । भगस्येत्तं
प्रसवं गमेम । यत्र देवैस्सधमादं मदेम ॥
हस्त नक्षत्र
आयातु देवस्सवितोपयातु । हिरण्ययेन सुवृता रथेन । वहन् हस्त ێ सुभ ێ
विद्मनापसम् । प्रयच्छंतं पपुरिं
पुण्यमच्छ । हस्तः प्रयच्छ त्वमृतं वसीयः
। दक्षिणेन प्रतिगृभ्णीम एनत् । दातारमद्य सविता विदेय । यो नो हस्ताय प्रसुवाति यज्ञम् ॥
चित्रा नक्षत्र
त्वष्टा नक्षत्रमभ्येति चित्राम्
। सुभ ێ ससंयुवति ێ राचमानाम् ।
निवेशयन्नमृतान्मर्त्याग्श्च ।
रूपाणि पिग्ंशन् भुवनानि विश्वा ।
तन्नस्त्वष्टा तदु चित्रा विचष्टाम् ।
तन्नक्षत्रं भूरिदा अस्तु मह्यम् ।
तन्नः प्रजां वीरवती ێ सनोतु । गोभिर्नो
अश्वैस्समनक्तु यज्ञम् ॥
स्वाती नक्षत्र
वायुर्नक्षत्रमभ्येति निष्ट्याम्
। तिग्मशृंगो वृषभो रोरुवाणः । समीरयन् भुवना मातरिश्वा । अप द्वेषा ێ सि नुदतामरातीः ।
तन्नो वायस्तदु निष्ट्या शृणोतु ।
तन्नक्षत्रं भूरिदा अस्तु मह्यम् ।
तन्नो देवासो अनुजानंतु कामम्
। यथा तरेम दुरितानि विश्वा ॥
विशाखा नक्षत्र
दूरमस्मच्छत्रवो यंतु भीताः । तदिंद्राग्नी कृणुतां तद्विशाखे । तन्नो
देवा अनुमदंतु यज्ञम् । पश्चात्
पुरस्तादभयन्नो अस्तु । नक्षत्राणामधि
पत्नी विशाखे । श्रेष्ठाविंद्राग्नी
भुवनस्य गोपौ । विषूचश्शत्रूनपबाधमानौ । अपक्षुधन्नुदतामरातिम् ॥
पूर्णा तिथि
पूर्णा पश्चादुत पूर्णा पुरस्तात्
। उन्मध्यतः पौर्णमासी जिगाय । तस्यां
देवा अधिसंवसंतः । उत्तमे नाक इह
मादयंताम् । पृथ्वी सुवर्चा युवतिः सजोषाः । पौर्णमास्युदगाच्छोभमाना । आप्याययंती दुरितानि विश्वा । उरुं दुहां यजमानाय यज्ञम् ॥
अनुराधा नक्षत्र
ऋद्ध्यास्म हव्यैर्नमसोपसद्य । मित्रं देवं मित्रधेयं नो अस्तु ।
अनूराधान्, हविषा वर्धयंतः ।
शतं जीवेम शरदः सवीराः । चित्रं
नक्षत्रमुदगात्पुरस्तात् । अनूराधा स इति
यद्वदंति । तन्मित्र एति पथिभिर्देवयानैः
। हिरण्ययैर्विततैरंतरिक्षे ॥
ज्येष्ठा नक्षत्र
इंद्रो ज्येष्ठामनु नक्षत्रमेति । यस्मिन् वृत्रं वृत्र तूर्ये ततार ।
तस्मिन्वय-ममृतं दुहानाः ।
क्षुधंतरेम दुरितिं दुरिष्टिम् ।
पुरंदराय वृषभाय धृष्णवे ।
अषाढाय सहमानाय मीढुषे । इंद्राय
ज्येष्ठा मधुमद्दुहाना । उरुं कृणोतु
यजमानाय लोकम् ॥
मूल नक्षत्र
मूलं प्रजां वीरवतीं विदेय । पराच्येतु निरृतिः पराचा । गोभिर्नक्षत्रं पशुभिस्समक्तम् । अहर्भूयाद्यजमानाय मह्यम् । अहर्नो अद्य सुविते
ददातु । मूलं नक्षत्रमिति यद्वदंति । पराचीं वाचा निरृतिं नुदामि । शिवं प्रजायै
शिवमस्तु मह्यम् ॥
पूर्वाषाढ़ा नक्षत्र
या दिव्या आपः पयसा संबभूवुः । या अंतरिक्ष उत पार्थिवीर्याः । यासामषाढा अनुयंति कामम् । ता न आपः शग्ग् स्योना भवंतु । याश्च कूप्या याश्च नाद्यास्समुद्रियाः । याश्च
वैशंतीरुत प्रासचीर्याः ।
यासामषाढा मधु भक्षयंति । ता न आपः
शग्ग् स्योना भवंतु ॥
उत्तराषाढ़ा नक्षत्र
तन्नो विश्वे उप शृण्वंतु
देवाः। तदषाढा अभिसंयंतु यज्ञम् । तन्नक्षत्रं प्रथतां पशुभ्यः। कृषिर्वृष्टिर्यजमानाय कल्पताम् । शुभ्राः कन्या युवतयस्सुपेशसः । कर्मकृतस्सुकृतो वीर्यावतीः । विश्वान् देवान्,
हविषा वर्धयंतीः
अषाढाः। काममुपायंतु यज्ञम् ॥
अभिजीत नक्षत्र
यस्मिन् ब्रह्माभ्यजयत्सर्वमेतत्
। अमुंच
लोकमिदमूच सर्वम् । तन्नो
नक्षत्रमभिजिद्विजित्य। श्रियं दधात्वहृणीयमानम् । उभौ लोकौ ब्रह्मणा संजितेमौ । तन्नो नक्षत्रमभिजिद्विचष्टाम् । तस्मिन्वयं पृतनास्संजयेम । तन्नो देवासो अनुजानंतु कामम् ॥
श्रवण नक्षत्र
शृण्वंति श्रोणाममृतस्य गोपाम्
। पुण्यामस्या उपशृणोमि वाचम् । महीं
देवीं विष्णुपत्नीमजूर्याम् । प्रतीची
मेना ێ हविषा
यजामः। त्रेधा विष्णुरुरुगायो विचक्रमे
। महीं दिवं पृथिवीमंतरिक्षम् । तच्छ्रोणैतिश्रव-इच्छमाना । पुण्यग्ग् श्लोकं यजमानाय कृण्वती ॥
धनिष्ठा नक्षत्र
अष्टौ देवा वसवस्सोम्यासः । चतस्रो देवीरजराः श्रविष्ठाः । ते यज्ञं पांतु रजसः पुरस्तात् । संवत्सरीणममृतग्ग् स्वस्ति । यज्ञं नः पांतु वसवः पुरस्तात् । दक्षिणतोऽभियंतु श्रविष्ठाः । पुण्यन्नक्षत्रमभि
संविशाम । मा नो अरातिरघशगंसाऽगन्न् ॥
शतभिषा नक्षत्र
क्षत्रस्य राजा वरुणोऽधिराजः । नक्षत्राणा ێ शतभिषग्वसिष्ठः । तौ
देवेभ्यः कृणुतो दीर्घमायुः। शत ێ सहस्रा भेषजानि धत्तः ।
यज्ञन्नो राजा वरुण उपयातु । तन्नो
विश्वे अभि संयंतु देवाः । तन्नो नक्षत्र ێ शतभिषग्जुषाणम् ।
दीर्घमायुः प्रतिरद्भेषजानि ॥
पूर्वाभाद्रपद नक्षत्र
अज एकपादुदगात्पुरस्तात् । विश्वा
भूतानि प्रति मोदमानः । तस्य
देवाः प्रसवं यंति सर्वे ।
प्रोष्ठपदासो अमृतस्य गोपाः ।
विभ्राजमानस्समिधा न उग्रः । आऽन्तरिक्षमरुहदगंद्याम् । त ێ सूर्यं देवमजमेकपादम् ।
प्रोष्ठपदासो अनुयंति सर्वे ॥
उत्तराभाद्रपद नक्षत्र
अहिर्बुध्नियः प्रथमा न एति । श्रेष्ठो
देवानामुत मानुषाणाम् । तं ब्राह्मणास्सोमपास्सोम्यासः। प्रोष्ठपदासो अभिरक्षंति सर्वे । चत्वार एकमभि कर्म देवाः ।
प्रोष्ठपदा स इति यान्, वदंति
। ते बुध्नियं परिषद्यग्ग् स्तुवंतः
। अहि ێ रक्षंति नमसोपसद्य ॥
रेवती नक्षत्र
पूषा रेवत्यन्वेति पंथाम् । पुष्टिपती
पशुपा वाजबस्त्यौ । इमानि हव्या प्रयता जुषाणा । सुगैर्नो यानैरुपयातां यज्ञम् । क्षुद्रान् पशून् रक्षतु रेवती नः ।
गावो नो अश्वागं अन्वेतु पूषा
। अन्नगं रक्षंतौ बहुधा विरूपम् । वाज ێ सनुतां यजमानाय यज्ञम् ॥
अश्विनी नक्षत्र
तदश्विनावश्वयुजोपयाताम् । शुभंगमिष्ठौ सुयमेभिरश्वैः । स्वं नक्षत्र ێ हविषा यजंतौ ।
मध्वासंपृक्तौ यजुषा समक्तौ । यौ
देवानां भिषजौ हव्यवाहौ ।
विश्वस्य दूतावमृतस्य गोपौ । तौ
नक्षत्रं जुजुषाणोपयाताम् । नमोऽश्विभ्यां
कृणुमोऽश्वयुग्भ्याम् ॥
भरणी नक्षत्र
अप
पाप्मानं भरणीर्भरंतु । तद्यमो
राजा भगवान् विचष्टाम् । लोकस्य राजा महतो महान् हि । सुगं नः पंथामभयं कृणोतु । यस्मिन्नक्षत्रे यम एति राजा । यस्मिन्नेनमभ्यषिंचंत देवाः । तदस्य चित्र ێ हविषा यजाम । अप
पाप्मानं भरणीर्भरंतु ॥
अमावश्या तिथि
निवेशनी संगमनी वसूनां विश्वा रूपाणि वसून्यावेशयंती । सहस्रपोष ێ सुभगा रराणा सा न आगन्वर्चसा संविदाना । यत्ते देवा अदधुर्भागधेयममावास्ये संवसंतो महित्वा । सा नो यज्ञं पिपृहि विश्ववारे रयिन्नो धेहि सुभगे सुवीरम् ॥
॥ ॐ शांतिः शांतिः शांतिः॥
नक्षत्रों के विषय में अधिक जानकारी
के लिए नक्षत्र ज्ञान का अवलोकन करें।
इतिश्री नक्षत्र सूक्तम् ॥

Post a Comment